Ery Ziemi

Ery Ziemi – to wyjątkowy plakat zawierający tabelę stratygraficzną, czyli oś czasu historii Ziemi obrazująca przebieg procesów geologicznych planety. Przedstawione zestawienie bazuje na najbardziej aktualnej tabeli stratygraficznej, zawierające dane potwierdzone przez Międzynarodową Komisję Stratygrafii (ICS). Plakat Ery Ziemi, oprócz zestawienia eonów, er, okresów i wieków, zawiera także przybliżony czas przebiegu danego okresu w latach, krótki opis każdego z okresów/systemów, a także graficzne przykłady wybranych organizmów żyjących w danym okresie i poglądowy obraz wędrówki kontynentów.

Jak geologowie wydzielają z historii Ziemi poszczególne epoki i piętra?

Stratygrafia określa jednostki historyczne na podstawie występowania w skałach charakterystycznych skamieniałości lub typów skał (od ediakaru), a jeśli datowanie jest niemożliwe lub nie jest wystarczająco precyzyjne – etapy te wyznacza się na podstawie absolutnej chronometrii (w archaiku i prawie całym proterozoiku). Jednostki w tabeli historii Ziemi mają różną rozciągłość czasową; najdokładniejszym podzielonym eonem, jest trwający obecnie fanerozoik – stanowi on jednak zaledwie około 15% historii planety.

Pierwsze próby stworzenia zasad budowy stratygrafii zaproponował pod koniec XVII wieku Niels Stensen. Stwierdził on, że warstwy skał ułożone są w określonej kolejności i reprezentują konkretne odcinki czasu. Sformułował również zasadę superpozycji mówiącą, że każda warstwa jest prawdopodobnie starsza od warstwy leżącej na niej i młodsza od warstwy leżącej pod nią.

Pierwsze poważniejsze próby uporządkowania stratygrafii miały miejsce pod koniec XVIII wieku. Najpopularniejsze z tych prób dzieliły skały skorupy ziemskiej na cztery typy: pierwszorzęd, drugorzęd, trzeciorzęd i czwartorzęd.

Na początku XIX wieku pojawiła się koncepcja identyfikacji warstw na podstawie zawartych w nich skamieniałości. Metoda ta pozwoliła geologom na lepszy i bardziej precyzyjny podział historii Ziemi. Większość geologów zajmujących się w tych czasach stratygrafią stanowili Brytyjczycy, stąd na przykład nazwy kambr, ordowik i sylur pochodzą od nazw starożytnych brytyjskich plemion.

Dopiero w XX wieku nowe metody datowania na podstawie radioaktywnych izotopów pozwoliły badaczom na ustalenie precyzyjniejszych dat trwania poszczególnych epok i pięter.

Plakat Ery Ziemi to znakomity pomysł na prezent zarówno do pokoju młodego geologa, zafascynowanego historią naszej planety, ale także i do małego fana dinozaurów, w którym tabela stratygraficzna być może rozwinie kiedyś życiową pasję badania historii Ziemi.